Τον Ιανουάριο 1881, στο Cetinje έφθασε ο Έλληνας Πρέσβυς να επιδώσει τα διαπιστευτήρια του στον Πρίγκηπα και κατόπιν Βασιλέα Νικόλαο του Μαυροβουνίου. Τότε η Ελλάδα ήταν η πρώτη και μοναδική βαλκανική χώρα που αναγνώριζε την ανεξαρτησία του τότε Πριγκηπάτου.
Φέτος, προκειμένου να σηματοδοτήσουμε την επέτειο των 130 χρόνων φιλικών σχέσεων μεταξύ Ελλάδας και Μαυροβουνίου, μια ενδεκάχρονη μικρή Πρέσβειρα θα κάνει το πρώτο της ταξίδι έξω από τα σύνορα της Ελλάδας και θα παρουσιασθεί στην Ποντγκόριτσα.
Το όνομά της είναι Μύρτις, δεν έχει όμως ούτε διπλωματικό διαβατήριο ούτε διαπιστευτήρια να επιδώσει, αλλά διαθέτει μόνο τα νιάτα μιας ζωής που δεν πρόλαβε να ζήσει και να χαρεί, επειδή η επιδημία του τυφοειδούς πυρετού της έκοψε το νήμα της ζωής το 430 προ Χριστού.
Η Μύρτις έζησε στην Αθήνα την περίοδο του λεγόμενου Χρυσού Αιώνα του Περικλή, ο οποίος και αυτός πέθανε από την ίδια αρρώστια, ένα χρόνο αργότερα δηλαδή το 429 π.Χ., αφού όμως είχε ολοκληρώσει τα έργα στον Παρθενώνα και την Ακρόπολη των Αθηνών, προς δόξα του μεγαλείου της αρχαίας Αθήνας.
Η ανάπλαση του προσώπου της Μύρτιδος, έργο που πραγματοποίησε ο φίλος Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών κ. Μανώλης Παπαγρηγοράκης, έχει εκτεθεί μέχρι σήμερα σε πολλά Μουσεία της Ελλάδος με μεγάλη επιτυχία. Με συγκίνηση αναλογίζομαι ότι το πρώτο της διεθνές ταξίδι της τυχαίνει να είναι στο Μαυροβούνι, λαμβάνοντας μάλιστα υπόψη ότι η Μύρτις είναι ήδη φίλη των Ηνωμένων Εθνών για τους στόχους της Χιλιετίας.
Ο θάνατος ενός νέου ανθρώπου πριν από δύομιση χιλιάδες χρόνια, του οποίου η μορφή και το αινιγματικό χαμόγελο είναι σήμερα μπροστά μας, έχει και ένα συμβολικό χαρακτήρα. Επισημαίνει, νομίζω, το διαρκή αγώνα του ανθρώπου για την καταπολέμηση της αρρώστιας, των επιδημιών και εν τέλει την αέναη μάχη ενάντια στον θάνατο, προς δόξα του μεγάλου αγαθού της ζωής, που αποτελεί αξία αυτή καθαυτή.
Θέλω να ευχαριστήσω τον Υπουργό Πολιτισμού Καθηγητή Branislav Micunovic που αγκάλιασε από την αρχή την ιδέα με ενθουσιασμό καλλιτέχνη, τον Δήμαρχο Ποντγκόριτσας Dr Miomir Mugosa που έθεσε τις υπηρεσίες του Δήμου του για την πραγματοποίηση της Έκθεσης, τον Επικεφαλής της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο Μαυροβούνιο Πρέσβυ Leopold Maurer για την συμπαράστασή του, τον φίλο Πρέσβυ και Διευθυντή της Διεύθυνσης Πολιτιστικών Υποθέσεων στο Υπουργείο Εξωτερικών Γιάννη Οικονόμου, την εταιρεία JUGOPETROL AD KOTOR και τη FIRST FINANCIAL BANK για την οικονομική συμβολή τους.
Εμμανουήλ Παπαδογιωργάκης
Πρέσβυς της Ελληνικής Δημοκρατίας
Στο Μαυροβούνιο
Μήνυμα του Δημάρχου της Ποντγκόριτσας κ. Μίομιρ Μούγκοσα
Είναι πραγματικά μεγάλη μου χαρά που να βλέπω την πόλη μου, την Ποντγκόριτσα, να εξελίσσεται σε κέντρο διεθνών πολιτισμικών και επιστημονικών συναντήσεων. Και η έκθεση που φιλοξενούμε αυτές τις μέρες είναι μία τέτοια συνάντηση- συνάντηση της πόλης μας με την Αθήνα, το λίκνο του αρχαίου πολιτισμού.
Η Έκθεση «Μύρτις: πρόσωπο με πρόσωπο με το παρελθόν» βρίσκεται κοντά μας για να διηγηθεί στους Μαυροβούνιους θεατές την ιστορία ενός μικρού κοριτσιού, της Μύρτιδος, η οποία έζησε στην Ελλάδα τον 50 αιώνα π. Χ. και πέθανε από τυφοειδή πυρετό την εποχή της πολιορκίας της Αθήνας από τους Σπαρτιάτες. Με τη βοήθεια της επιστήμης, το πρόσωπο της μικρής Μύρτιδος αναπλάστηκε και σήμερα μας ατενίζει με τα σοφά μάτια της, ηλικίας 2500 χρόνων.
Η Έκθεση έχει καλλιτεχνική και ιστορική, αλλά και κοινωνική σημασία. Η Μύρτιδα, κοιτάζοντάς μας «πρόσωπο με πρόσωπο», μας υπενθυμίζει ότι πρέπει να κοιτάξουμε στο παρελθόν ώστε να καταλάβουμε το παρόν και να οικοδομήσουμε ένα καλύτερο μέλλον. Το ολοζώντανο πρόσωπο αυτού του κοριτσιού αφυπνίζει την παγκόσμια συνείδηση και θυμίζει ότι όλα τα έθνη έχουν την υποχρέωση να συνεργαστούν για την εκπλήρωση των Στόχων της Χιλιετίας, για τη μείωση της παιδικής θνησιμότητας και την εξάλειψη των σοβαρών και θανατηφόρων ασθενειών.
Επιτρέψτε μου να τονίσω ότι ως Δήμαρχος της Ποντγκόριτσας θεωρώ μεγάλη μου τιμή που η Ποντγκόριτσα, χάρη στην πρωτοβουλία της Ελληνικής Πρεσβείας, έχει το προνόμιο της πρώτης παρουσίασης της Μύρτιδος πέραν των ελληνικών συνόρων και, μάλιστα, τη στιγμή της επετείου των 130 ετών από τη σύναψη διπλωματικών σχέσεων μεταξύ του Μαυροβουνίου και της Ελλάδας.
Οι δύο λαοί μας έχουν οικοδομήσει τις διμερείς τους σχέσεις πάνω σε αξίες όπως η αμοιβαία κατανόηση, η μακρόχρονη φιλία και η αφοσίωση στα ιδεώδη της ελευθερίας, της αλληλεγγύης και της ειρήνης. Η περαιτέρω ενίσχυση της συνεργασίας, η αφοσίωση στις ανθρωπιστικές ιδέες, η καλλιέργεια της παιδείας, των επιστημών, του πολιτισμού και των καλών τεχνών, καθώς και η ενεργητική συμμετοχή στην επίλυση των σύνθετων προβλημάτων τα οποία αντιμετωπίζει ο σύγχρονος κόσμος μας, είναι το μήνυμα που μας στέλνει η Μύρτις με τα ορθάνοιχτα μάτια της.
Dr Miomir Mugoša
Δήμαρχος της Ποντγκόριτσας
